Tra Từ Điển Đạo Phật

Tưởng uẩn là phần vô hình của thân ngũ uẩn, nhưng nó hoạt động theo sự tiếp nhận của các từ trường sắc uẩn còn lưu lại trong không gian. Tưởng uẩn cũng có những năng lực như sắc uẩn và còn hơn nữa. Cho nên, có những điều sắc uẩn không làm được mà tưởng uẩn làm được.

Vì những năng lực hoạt động kỳ lạ phi thời gian và không gian ngắn hạn của tưởng uẩn, nên tri kiến, kiến thức của con người không thể nào hiểu được. Do đó, con người cho những năng lực ấy là thế giới siêu hình, là có sự sống sau khi con người chết.

Do không hiểu nên người ta mới tin tưởng cầu siêu, cầu an, cầu cơ, v.v... Tưởng uẩn có rất nhiều tên khác nhau, gọi về thức thì Tưởng uẩn gọi là tưởng thức, còn gọi về dục thì Tưởng uẩn gọi là tưởng dục, còn gọi về vô minh thì Tưởng uẩn được gọi là vô minh tưởng, và gọi về trí tuệ thì Tưởng uẩn gọi là tưởng tuệ, còn gọi về tri kiến thì Tưởng uẩn gọi là tưởng kiến, còn gọi về tri thì Tưởng uẩn gọi là tưởng tri.

Chiêm bao cũng là một dạng tưởng uẩn hoạt động, nhưng nó thuộc về ý thức tưởng. Tưởng uẩn là cái thức trong giấc chiêm bao, cái biết của các nhà ngoại cảm. Muốn đoạn diệt được Tưởng thủ uẩn này thì chỉ có tu pháp môn Tứ Niệm Xứ.